گل ختمی، گلهاي آن درشت به رنگ سفيد مايل به ارغواني است كه به صورت دسته هاي سه تايي در اواخر تابستان ظاهر مي شود، و دارای ساقه ای پوشیده از کرک های نرم است.
گل ختمی علاوه بر اینکه دارای خواص درمانی بسیاری است، برای روکش داروها از آن استفاده میشود. اين گياه به علت داشتن گلهاي زيبا به صورت گياه زينتي در باغچه ها كاشته مي شود.
گل ختمی چند نوع است که به ارتفاع دو متر می رسد و گلهای صورتی یا ارغوانی، سفید یا بنفش دارد. موارد درماني آن بيشتر برگ و گل اين گياه است. گل اين گياه را به صورت درماني براي ناراحتي هاي تنفسي مثل آسم، برونشيت و سرفه به كار مي برند. در ناراحتيهاي نادر آسم پودر كرده اين گياه باعسل كاربرد موثري دارد. اين گياه همچنين در عفونت هاي ريوي جوابگوي خوبي است طبیعت آن معتدل است، ملین و مسهل قوی، خلط آور، ضد سرفه است. اين گياه يكي از داروهايي است كه پوست اندازي را سريع و شادابي پوست را تضمين مي كند و ضدعفوني كننده بسيار خوب و ضدقارچ است.
گل ختمی در درمان امراض کبدی و جوش صورت اثر سودمندی دارد، برای استفاده باید گلبرگهای آنرا خشک نمود وآسیاب کرد، سپس برای هر بار استفاده یک قاشق مرباخوری از پودر آسیاب شده را در یک لیوان آب جوشیده سرد شده یا عرق کاسنی برای مدت ۸ ساعت خیسانده و مصرف کنید.
همچنين از گياه ختمي در موارد ريزش مو، شوره و چربي سر استفاده مي شود و در موارد يبوست نیز کاربرد دارد. مي توان از اين گياه به صورت دم كرده استفاده كرد. ختمي از نظر طب قديم ايران سرد و تر است و بطور كلي روي تمام اعضاي بدن مخصوصا روده ها ، ريه ها ، معده ، كليه ها و مثانه موثر است .
خواص گل ختمي:
1- ملين و برطرف كننده يبوست است .
2- بيماريهاي تنفسي را برطرف مي كند.
3- سرفه هاي خشك را از بين مي برد .
4- براي رفع گلو درد جوشانده گل ختمي را غرغره كنيد .
5- عادت ماهيانه را منظم مي كند .
ريشه ختمي نيز اختصاصاتي شبيه برگ و گل آن داشته، از آن به عنوان نرم كننده، رفع كننده تحريكات جلدي، آرام كننده و ….. استفاده می شود. مصرف ريشه ختمي را در تمام موارد التهاب، سرفه هاي شديد، آنژين، برونشيت، بيماريهاي منشا التهاب سينه، ورم معده و روده، دل پيچه ها، يبوست، بيماريهاي مثانه، سنگ كليه، كمي ترشحات ادرار، مسموميت هاي حاصل از موارد محرق و …. توصيه شده است.
خواص ريشه ختمي:
1- ناراحتي هاي پوستي را برطرف مي كند و پوست را نرم مي سازد .
2- سرفه هاي خشك را از بين مي برد.
3- تب راپائين مي آورد .
4- ادرار را زياد مي كند.
5- كمي ترشحات عادت ماهيانه را برطرف مي كند.
6- تورم را رفع مي كند.
7- ناراحتي هاي دستگاه ادراري را برطرف مي كند.
8- قند خون را تنظيم مي كند.
برگ ختمي، در استعمال خارج به صورت ضماد، از آن استفاده بعمل مي آيد. جوشانده برگ ختمي را به صورت حمام، لوسيون، كمپرس گرم و غرغره بكار مي رود